Cập nhật vào 29/10
Đau lưng là hiện tượng mà bà bầu nào cũng gặp phải bắt đầu từ tháng thứ 3. Bằng những cách đơn giản các chị em hoàn toàn có thể đánh bay những cơn đau lưng một cách đơn giản.
Hầu hết phụ nữ mang thai thời kì đâu đều bị đau lưng tùy vào cơ địa mà hình cơn đau có mức độ khác nhau. Các bà bầu không nên xem đây là chuyện hiển nhiên và cố gắng chịu đựng. Đau thắt lưng hông có thể ảnh hưởng tới sinh hoạt, sức khỏe cũng như công việc hàng ngày của bà bầu.
Nguyên nhân bà bầu bị đau thắt lưng hông
Đau lưng khi mang thai thường do nhiều nguyên nhân bởi các loại hooc môn trong thai kì để chuẩn bị cho sự ra đời của bé sẽ ảnh hưởng tới vùng xương chậu, cơ, dây chằng và vùng lưng dưới thường không được mạnh nên gây ra những cơn đau. Đặc biệt là phần lưng trên cùng nơi bà bầu thường xuyên phải chống tay khi di chuyển. Nếu trước khi mang thai bạn đã từng bị đau vừng này thì khi mang thai bạn sẽ bị đau nặng hơn.
Khi bé được 5 tháng tuổi, sự thay đổi về kích thước cũng như trọng lượng của cơ thể bé, cũng như các hooc môn khi mang thai càng ngày càng tăng khiến bà bầu ngày càng bị đau thắt lưng hông.
Các cách chống đau lưng hông ở bà bầu
Khi em bé tiếp tục phát triển trọng lượng của cơ thể mẹ dồn về phía trước, các dây thần kinh sẽ chịu áp lực lớn hơn nhất là phần lưng, mẹ bầu nên đứng tư thế thẳng đứng để giữ trọng lượng cơ thể và giữ đúng trọng lượng cơ thể trong mọi hoạt động. Nếu bạn phải đứng trong thời gian dài, bạn hãy đứng trên một vị trí chắc chắn với một tư thế thoải mái nhất có thể và thay đổi tư thế liên tục để chân và lưng không bị quá mỏi. Mẹ bầu cũng không nên đi giày cao gót, bởi trọng lượng cơ thể sẽ dồn nén vào các đầu ngón chân, điều này sẽ ảnh hưởng trực tiếp tới các dây thần kinh bên hông. Vì vậy, nếu bạn đang mang thai, bạn hãy hạn chế đi giày cao gót nhé. Những đôi giày bệt và dép quai hậu sẽ là lựa chọn tốt cho các mẹ bầu vào thời điểm này.
Ngồi ở tư thế đúng có thể giúp những cơn đau lưng cản thiện hơn, bạn cần để vai thoải mái và thư giãn. Những chiếc ghế xoay Đức Khang với phần tựa lưng được thiết kế uốn cong ôm sát phần thắt lưng nhằm nâng đỡ phần thắt lưng giúp giảm tối đa tình trạng đau phần hông ngay cả khi ngồi làm việc cả. Mẹ bầu cũng nên kê thêm một cái gối ở phần thắt lưng. Nếu không, hông sẽ có xu hướng trượt ra ngoài, gây căng và đau lưng.
Những thói quen xấu như đi thỏng vai xuống, ngồi quá lâu trước màn hình máy tính hay máy tính đều có thể là nguyên nhân khiến bạn ngày càng đau lưng hơn. Mặc áo nịt ngực đúng kích cỡ, không quá chật cũng không quá rộng,
Khi nâng vật dù nhỏ các mẹ cũng nên chú ý, cần ngồi xổng mà đứng lên từ từ tránh tình trạng mất thăng bằng ảnh hưởng tới thai nhi và mẹ.
Mang thai đứa con đầu lòng gần 3 tháng, chị Trần Thị Huệ (ở Phủ Lý, Hà Nam) đang khổ sở vì bị những cơn đau vùng thắt lưng hành hạ. Chị cho biết, mình chỉ bị ốm nghén ở mức nhẹ, thỉnh thoảng xuất hiện nôn khan vào buổi sáng nên không ảnh hưởng nhiều đến công việc ở công ty. Tuy nhiên, cứ sau bữa cơm tối, nhất là khi lên giường đi ngủ, chị cảm thấy cơ thể nặng nề hơn gấp nhiều lần vì khi đó, vùng thắt lưng của chị bị đau ê ẩm.
“Dạo gần đây, tôi rất hay bị đau phần thắt lưng đoạn cuối cột sống. Mỗi khi nằm lâu ngồi dậy hoặc cúi xuống đều bị đau nhưng là kiểu đau mỏi, không phải đau buốt. Ban đêm, muốn trở mình cũng khó vì cơ thể như nặng gấp đôi, gấp ba lần. Lúc ấy, tôi phải dùng 2 tay đẩy lưng lên không khác gì những người đã có tuổi. Ngoài ra, khi ngủ, tôi cũng rất hay bị chuột rút, tê mỏi các khớp xương tay chân khiến giấc ngủ thường bị gián đoạn, ngủ không sâu giấc. Mới bầu 3 tháng đã mệt thế này, tôi đang lo không biết sau này bụng to lên còn đau đến mức nào”, chị Huệ chia sẻ.
Là người bị những cơn đau lưng hành hạ từ khi mang thai đến khi sinh con, chị Bùi Thị Thương (nhân viên bất động sản tại Hà Nội) cũng thở dài: “Trước đây, khi còn mang bầu, tôi cũng hay bị đau vùng thắt lưng, nhất là phần xương cụt. Chỉ cần ngồi lâu một chỗ là lúc đứng dậy lưng đau ê ẩm. Lúc gần sinh, tôi còn bị đau bại một bên mông, rất khó khăn trong việc đứng lên ngồi xuống. Thế mà, đến giờ, khi đã sinh con được 6 tháng, những cơn đau ấy vẫn chưa chịu tha”.
Liên quan đến triệu chứng đau lưng khi mang thai, trao đổi với PV Báo Gia đình & Xã hội, PGS.TS Nguyễn Thị Lâm – nguyên Phó Viện trưởng Viện Dinh dưỡng Quốc gia cho biết: Hầu hết các phụ nữ khi mang thai đều gặp triệu chứng đau lưng, trong đó, tùy cơ địa mà mức độ đau khác nhau. Nguyên nhân là do khi mang thai, cơ thể thai phụ sản sinh ra nhiều loại hormone giúp các dây chằng của khung chậu giãn nở để chuẩn bị cho bé ra đời. Tuy nhiên, nếu dây chằng xương chậu quá lỏng có thể làm cho các khớp xương thiếu sự liên kết, dẫn đến tình trạng đau mỏi.
Bên cạnh đó, khi mang thai, nhất là những tháng cuối của thai kỳ, tử cung của người mẹ lớn dần lên, trọng lượng cũng tăng lên. Lúc này, trọng tâm của cơ thể người mẹ có xu hướng ngả về phía trước. Để giữ thăng bằng, trong quá trình di chuyển, thai phụ thường ngả về phía sau khiến phần lưng bị cong, gây đau nhức. Ngoài ra, nhiều thai phụ có thói quen chống tay vào lưng khi đứng lên, ngồi xuống hoặc khi đi lại cũng khiến vùng lưng bị tổn thương, nhất là phần xương cụt.
Bà bầu trong giai đoạn mang thai hầu như đều bị đau lưng, tuỳ mức độ khác nhau mà thôi. Nhưng bạn không nên xem đó như là chuyện hiển nhiên và cố gắng chịu đựng. Đau thắt lưng hông có thể ảnh hưởng tâm trạng vui vẻ lúc mang thai của bạn cũng như ảnh hưởng sinh hoạt và công việc hằng ngày của bạn. Tuy nhiên, bạn vẫn có cách để làm giảm nhẹ thậm chí là giảm hoàn toàn những cơn đau lưng này.
Phần cột sống thường bị đau nhức nhất chính là phần hông lưng, nhất là vùng trên xương cùng. Đây là vùng mà đa số các bà bầu thường đặt tay đỡ khi di chuyển. Nếu trước khi có thai mà họ đã bị đau lưng vùng này thì khi mang thai sẽ bị nhiều hơn.
Mang thai làm tăng nguy cơ đau lưng dưới vì bà bầu bị thay đổi trọng tâm cơ thể. Để tránh cảm giác bị ngã chúi về trước, các bà bầu có xu hướng ngửa nhẹ ra sau, dẫn đến đau hông lưng.
Đau thắt lưng hông trong lúc mang thai sẽ ngày càng nhiều hơn về sau khi thai nhi lớn dần cũng như khi hoóc môn của bà bầu tăng dần.
Đau thắt lưng hông lúc mang thai
Các bà bầu thường tả những cơn đau này như đè nặng hay làm căng cơ và dây chằng vùng lưng và sau đó lan toả ra mỗi khi di chuyển. Đau thắt lưng hông thường làm giới hạn cử động của bà bầu vì mỗi lần chồm người ra trước thì rất đau.
Khoảng 50-80% bà bầu bị đau lưng khi mang thai. Một số người sẽ vẫn tiếp tục bị sau khi sinh bé.
Bà bầu có con đầu lòng mà bị đau lưng thì những lần mang thai sau khả năng bị sẽ cao hơn.
Tại sao bà bầu thường bị đau lưng?
Hoóc môn sinh ra lúc mang thai như Relaxin có ảnh hưởng đến các khớp và dây chằng của cơ thể. Relaxin là một hoóc môn quan trọng vì nó giúp khung chậu giãn nở để chuẩn bị cho bé ra đời. Vùng chậu bao gồm cả cơ và dây chằng vùng lưng dưới lúc này thường không đủ mạnh để hỗ trợ nên đau là điều tất yếu.
Một số thay đổi khác
Trọng lực cơ thể cũng thay đổi làm bà bầu có xu hướng chúi người ra trước.
Tăng cân.
Căng thẳng cũng ảnh hưởng đến đau thắt lưng hông. Vì khi tăng hoóc môn gây căng thẳng, các cơ trong cơ thể không có cơ hội thư giãn, hồi phục và luôn trong tình trạng căng cứng. Dần dần, cơ sẽ mệt và lại căng hơn.
Bạn có thể làm gì để giảm đau?
Đầu tiên, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ về những điều nên làm. Quan trọng là phải xác định được nguyên nhân gây đau thắt lưng hông. Kiểm soát cơn đau giống như băng bó vết thương, bạn chỉ làm bớt đau chứ không thể biết được nguyên nhân đau từ đâu.
Bạn nên kiểm soát cân nặng, không để lên cân quá nhiều. Kiểm tra chỉ số cơ thể và đảm bảo không tăng quá 10-12 kg trong suốt thai kì.
Cố gắng giữ tư thế thẳng thóm khi đứng, đi hay ngồi. Tưởng tượng như có bóng đèn giữa ngực bạn chiếu sáng thẳng ra trước, đừng để đèn chiếu xuống đất.
Giữ vai thẳng và ra sau nhưng cũng phải thoải mái. Một chiếc nịt ngực hỗ trợ cũng là ý hay.
Tránh đứng yên quá lâu. Nếu cần đứng lâu, thỉnh thoảng di chuyển để khớp gối dễ chịu.
Khi đứng, hai chân bạn nên cách xa một chút để tạo mặt chân đế rộng và vững.
Khi ngồi làm việc với máy tính, nên đảm bảo ghế ngồi êm và phân bố trọng lượng của bạn đều khắp mông.
Đứng dậy di chuyển thường xuyên, tránh ngồi lên tục hơn 30 phút. Khi bầu càng lớn, bạn sẽ cần điều chỉnh tư thế ngồi lẫn độ cao của ghế.
Dùng một chiếc ghế thấp để gác chân khi bạn ngồi làm việc.
Thường tập thể dục trong lúc mang thai. Đi bộ, bơi lội, yoga, thẩm mỹ đều là những cách tập tốt trước sinh. Nếu bạn cảm thấy môn thể thao bạn tập trước đây làm bạn không thoải mái, bạn có thể đổi môn khác.
Bạn cũng nên lưu ý một số môn thể thao có thể gây đau nhiều hơn.
Không nên xách vật nặng có thể làm căng cơ. Cúi người xuống hoặc vặn người có thể làm khớp vùng chậu và thắt lưng hông căng nhiều hơn.
Nếu bạn cần nhặt vật gì dưới đất, bạn nên ngồi xuống nhặt chứ đừng cúi người. Dùng các cơ khoẻ ở chân để giúp bạn ngồi xuống và đứng lên lại. Và bạn nên vịn vào bàn ghế cạnh bạn để có thêm sức.
Bạn nên mặc thêm các loại áo hỗ trợ như băng bụng, áo nịt hỗ trợ. Những loại này sẽ có ích cho vùng bụng trước phải chịu sức nặng của bé đồng thời hỗ trợ cột sống và cải thiện tư thế cho bạn. Hiện nay vẫn chưa có nghiên cứu nào chứng minh các loại băng bụng hiệu quả nhưng nhiều bà bầu thì cảm thấy nó hữu ích thật sự.
Bạn nên tránh mang giày cao gót vì chúng sẽ làm ảnh hưởng dáng đi lẫn khiến bạn có xu hướng nghiêng người ra trước nhiều hơn tư thế bình thường. Tốt nhất là mang giày thấp và có hỗ trợ vòm chân.
Đắp nóng hay lạnh có thể có ích cho việc giảm đau cột sống. Nhưng bạn nên hỏi bác sĩ xem loại nào mới phù hợp.
Khi ngủ bạn không nên nằm ngửa và nằm đầu thấp mà nên nằm nghiêng, co gối và dùng gối ôm.
Nằm nghiêng sang trái sẽ tốt cho tuần hoàn của bạn lẫn máu nuôi tới thai nhi.
Tránh với cao lấy đồ mà nên dùng một chiếc ghế thấp để đứng lên lấy.
Bạn cũng nên tham khảo các loại mát xa, vật lý trị liệu hay phương pháp thư giãn, bài tập giãn cơ cho bà bầu. Tìm cách làm cho vùng thắt lưng hông duỗi thẳng và đúng tư thể mà không cần căng cơ quá mức.
Nên nghỉ ngơi và ngủ nhiều. Mỗi khi bạn ngủ, cơ thể được hồi phục và năng lượng được tái tạo. Sử dụng các kỹ thuật thư giãn để giúp bạn ngủ ngon nếu bạn khó ngủ.
Bạn cũng nên kiểm tra xem tấm nệm bạn đang nằm có hỗ trợ tư thế ngủ của bạn không. Nếu nệm lún và không thể giữ cột sống bạn thẳng thớm thì bạn nên đổi tấm nệm khác. Hoặc bạn có thể đặt dưới nệm tấm gỗ phẳng để hỗ trợ.
Thỉnh thoảng, một số bà bầu cần dùng đến thuốc giảm đau hoặc các loại kem giảm đau có kháng viêm và dĩ nhiên là nên hỏi ý kiến bác sĩ trước khi dùng.
